Over hun ruggetje aaien

‘Het lijkt wel alsof werknemers tegenwoordig maar alles moeten kunnen zeggen.’

De broer van een van mijn daadkrachtigste vriendinnen schat ik in als het type niet-lullen-maar-doorpakken. Ik ontmoette hem op een verjaardag, waar ik hem iets hoorde verzuchten over een leiderschapscursus komende week. Op de vraag wat hem daaraan zo tegenstond, antwoordde hij dat hij niet zo houdt van dat softe gedoe. ‘Het lijkt wel alsof werknemers maar alles moeten kunnen zeggen, en wij managers allemaal op training moeten om ze over hun ruggetje te leren aaien.’ Hij zegt liever gewoon waar het op staat: dit is je baan, dus ik verwacht ook wat van je. ‘Maar dat kan tegenwoordig allemaal niet meer, lijkt het.’
De frustratie werd kennelijk herkend, want al gauw vlogen sappige anekdotes van nonchalant, laks, zelfs nalatig werknemerschap over tafel. Verhalen over werknemers die schaamteloos te laat komen, verwende eisen stellen, niet op komen dagen, of belangrijke taken met lauwe excuses verzaken. Het bleek een dankbaar onderwerp om de gemoederen op een feestje lekker op te zwepen.
Ik was wel benieuwd hoe deze managers in de genoemde situaties hadden opgetreden. Afgaand op hun antwoord, leken ze goed in staat te begrenzen en zonder omhaal te communiceren over de verwachtingen. Ik gaf terug dat dat best effectief klonk.
‘Er zal toch vast geen trainer beweren dat je deze werknemers over hun ruggetje moet aaien?’ vroeg ik.
‘Tsja, ik weet eigenlijk ook niet wat ik kan verwachten,’ sprak de broer met een ontwapenende eerlijkheid, ‘waarschijnlijk vind ik het gewoon zelf spannend.’
Hopelijk vindt hij in de training de ruimte voor deze openheid en reflectie. Een kans om te onderzoeken waar op de schaal tussen ‘soft aaien’ en ‘met de botte bijl’ voor hemzelf de meest effectieve én authentieke balans ligt. Dat is wat mij betreft waar leiderschap over gaat. Bewust en overwogen optreden, in een stijl die zowel jou als de ander recht doet.