C’est le ton… en de mimiek
‘Hoe kan ik nou in gesprek blijven als ik niet mag reageren?!’
Deelnemer Ellen vraagt het zich vandaag hardop af als we het in de training hebben over ‘goed luisteren’.
‘Ellen, ik zie je bedenkelijk kijken?’
‘Ja.. nou eerlijk gezegd. Ik heb wel vaker de tip gehad om iemand tussentijds samen te vatten. Ik heb het laatst geprobeerd, maar zo goed werkt het niet.’
We nodigen haar uit dat gesprek hier nog eens te doen. Ellen stemt in en vertelt ons de setting. Ik mag een collega spelen die bij herhaling een document niet aan Ellen heeft opgeleverd, ondanks aandringen en duidelijke deadlines.
We zitten er al gauw lekker in. Ellen spreekt me aan op de deadline. Wanneer ik wat onsamenhangend vertel over de redenen voor het uitblijven van het document, zet ze het samenvatten in. De trainer houdt de simulatie bewust kort en checkt eerst bij Ellen hoe het gaat. Ellen geeft aan dat ze al meteen dezelfde irritatie voelde als in het echte gesprek, ze wil weten hoe het op mij overkwam als gesprekspartner.
Ik geef aan dat ik me niet zo begrepen voelde en waar dat voor mij in zat:
’Je zei: Ja oké, je bent ziek geweest ja. Ik hoorde: lekker belangrijk..
En je zei: Dus jij zegt dat je het móeilijk vindt?! Ik hoorde: sukkel!
Ellen schrikt een beetje, maar de groep geeft aan hoe herkenbaar het is. Hoeveel moeite het soms kost om in een gesprek neutraal te blijven of geduld te hebben. Iemand uit de groep geeft aan: ‘Eigenlijk hoef je alleen de toon aan te passen. De samenvatting klopte wel.’ Ellen wil het meteen proberen. En we vinden het met zijn allen tof om te zien hoe groot het verschil is.
Ik vertel hoe begrepen ik me nu voelde, door de empathische toon en mimiek bij: ‘Je bent dus behoorlijk ziek geweest.’ En door de neutrale toon waarop ze nu zei: ‘En je zegt dat je het best moeilijk vindt.’
Ellens ervaring illustreerde vandaag zo mooi dat theorie en tips niet veel waard zijn zonder oefening. Hoe een advies als ‘vat iemand tussentijds samen’ zelfs averechts kan uitpakken, als je er niet eerst even mee experimenteert. Wat ben ik toch graag proefkonijn in dit soort experimenten!
